“Kosova ile ekonomik köprülerimizi kalıcı hale getiriyoruz”
Türkiye ile Kosova arasındaki ekonomik ilişkiler önemli bir dönüm noktasına ulaştı. Rumeli İş İnsanları ve Sanayicileri Derneği (RUMELİSİAD) Başkanı Murat Evke liderliğindeki heyet, 6-8 Kasım tarihleri arasında üç günlük resmi temaslarda bulunarak hem ekonomik diplomasi hem de kültürel iş birliği açısından dikkat çeken bir dizi görüşme gerçekleştirdi.
Ziyaret programı, Priştine Büyükelçiliği, Kosova Ekonomi Odası, Kosova Cumhuriyeti Başbakan Yardımcılığı ve Prizren Belediyesi ziyaretlerini kapsadı. Görüşmelerde Türk yatırımcıların bölgedeki fırsatları değerlendirmesi, Kosovalı gençlerin girişimcilik potansiyelinin güçlendirilmesi ve iki ülke arasında sürdürülebilir yatırım ortamının inşası ele alındı.
T.C. PRİŞTİNE BÜYÜKELÇİLİĞİ GÖRÜŞMESİ: “RUMELİ KÖKENLİ SANAYİCİLER KARDEŞLİĞİN ELÇİSİDİR”
RUMELİSİAD Heyeti, T.C. Priştine Büyükelçisi Sabri Tunç Angılı, Türk İş Konseyi temsilcilerinin katıldığı görüşmede,
Murat Evke şu ifadeleri kullandı:
“Rumelisiad olarak Türkiye ile Kosova arasındaki ekonomik, ticari ve kültürel ilişkilerin gelişmesine katkı sunmak en büyük arzumuzdur. Bu coğrafyada Türk iş insanlarının varlığı sadece ekonomi değil, dostluk açısından da kıymetlidir.”
Büyükelçi Angılı ise; Türk yatırımlarının Kosova sanayisine kazandırdığı dinanizmi vurguladı. Ve Evke’nin “Kosova’da Türk modelinin örnek alınmaya başlandığını” belirtti.
Görüşmede öne çıkan konular:
- Türk yatırımcıların Kosova tarımı ve yenilenebilir enerji sektörlerine ilgisi
- Kültürel iş birlikleri için Yunus Emre Enstitüsü ve RUMELİSİAD Akademi’nin ortak projeleri
- Türk-Kosova sanayi bölgeleri arasında kardeş bölge ilanı önerisi
AVRUPA HEDEFİNDE TÜRK DESTEĞİ
Rumelisiad Heyeti ziyaretlerine Kosova Başbakan Yardımcısı Besnik Bislimi İle devam etti.
Ziyaretin Ana konusu olarak “Kosova’nın Avrupa entegrasyon süreci ve Türk özel sektörünün bu süreçteki rolü” elealındı.
Görüşmede Başbakan Yardımcısı Besnik Bislimi, Kosova’nın Avrupa Birliği yolculuğunda Türk yatırımcıların dinamizmini “örnek iş birliği modeli” olarak nitelendirdi.
Rumelisiad Başkanı Murat Evke, yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Avrupa entegrasyon sürecinde Kosova’nın ekonomik güvenilirliği, üretim ve inovasyon kapasitesiyle mümkün olur. Biz Türk girişimciler olarak bu sürecin doğal paydaşıyız.”
Başbakan Yardımcısı Bislimi “Türk yatırımları AB standartlarını yakalama sürecinde altyapı kalitesini yükseltiyor” vurgusuna dikkat çekerken ayrıca, enerji, tekstil ve bilişim gibi alanlarda mevzuat düzenlemelerinin Türk girişimciler için cazip hale getirileceği aktardı.
PRİŞTİNE’DE ÜST DÜZEY TEMASLAR: EKONOMİK DİPLOMASİ SAHADA
RUMELİSİAD heyetinin ilk durağı Kosova Ekonomi Odası oldu.
Başkan Lulzim Rafuna ile yapılan görüşmede, iki ülke arasında büyüyen ticaret hacmi ve karşılıklı yatırım süreci masaya yatırıldı. Kosova tarafı, Türk iş insanlarını “ülkenin kalkınma sürecinde stratejik partner” olarak tanımlarken, Murat Evke şu ifadeleri kullandı:
“Bizim için Kosova bir yatırım alanı değil, gönül coğrafyamızın önemli bir parçasıdır.
Rumeli’nin girişimci ruhu burada yeniden filizleniyor.”
Görüşmede öne çıkan başlıklar:
- Yenilenebilir enerji, gıda ve tarım teknolojileri alanında ortak projeler
- Türk yatırımcıların Kosova sanayi bölgelerinde üretim tesisleri kurması
- Üniversiteler arası Ar-Ge iş birlikleri
- Dijital dönüşüm ve girişimcilik destek programları
- “Yabancı yatırımcılar için güven ortamı güçleniyor.”
- “Kosova’da dijital dönüşüm hızlanmalı, Türk yatırımcılar bu alanda mentor olabilir.”
- “Ortak fuar organizasyonları ile ticaret hacmi genişletilmeli”
İlk fuar için ise 2026 Nisan için planlama yapılacak.
Kosova Ekonomi Odası verilerine göre, 2008’de 108 milyon avro olan Türkiye-Kosova ticaret hacmi bugün 1 milyar avronun üzerine çıkmış durumda.
Prizren’de yatırım gündemi: Ortak üretim planı
Heyet, ikinci gün Kosova İhraç Kurulu Başkanı Meriton Sunduri ve Prizren Belediye yetkilileriyle bir araya geldi.
Tarım, enerji ve tekstil sektörlerinde ortak ihracat potansiyeli değerlendirilirken, Türkiye’nin Balkanlar’daki üretim deneyiminin Kosova’ya aktarılması için yeni iş birliği modelleri ele alındı. Ayrıca Esnaf Prizren ile ilk ortak akademi yurtdışı eğitimi yapıldı. Ayşe Sezen tarafından verilen seminerde “Geleceğini İnşa et” teması Yeni vizyon- Yeni insan temeli üzerine kuruldu.
RUMELİSİAD heyeti ayrıca yerel girişimcilerle B2B görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmeler sonucunda, 2026 ilkbaharında Bursa’da bir "Kosova-Türkiye İş Forumu" düzenlenmesi kararlaştırıldı.
Murat Evke:
“Üretimde bilgi, yatırımdan değerlidir. Biz Kosova’nın üretim gücünü desteklemeye geldik.”
İmzalanan iş birlikleri ve planlanan projeler
Ziyaret sonunda iki ülke ekonomilerini bütünleştirmeye yönelik kararlar alındı:
Tablo
|
Alan |
Proje |
Tarih / Takvim |
|
Yatırım |
Bursa’da Kosova Ticaret Forumu |
2026 Mart |
|
Eğitim |
RUMELİSİAD Akademi Kosova ofisi açılışı |
2026 Temmuz |
|
Sanayi |
Prizren-Türkiye "Kardeş OSB" protokolü |
Hazırlık süreci 2025 Aralık |
|
Turizm |
Ortak Balkan rotası – kültürel tanıtım kampanyası |
2026 Yaz Dönemi |
Bu çerçevede, Türk ve Kosovalı iş çevrelerinin birlikte yürüteceği girişimlerin Balkan ölçeğinde yeni fırsatlar doğurması bekleniyor.
Türkiye–Kosova Ticari Göstergeleri
Tablo
|
Yıl |
Ticaret Hacmi (€) |
Türk Şirketi Sayısı |
Önemli Alanlar |
|
2010 |
215 M |
80 |
Tekstil, Gıda |
|
2015 |
570 M |
160 |
İnşaat, Enerji |
|
2020 |
890 M |
290 |
Lojistik, Tarım |
|
2025 |
1.02 B |
350+ |
Teknoloji, Yenilenebilir Enerji |
TARİHTEN BUGÜNE UZANAN KARDEŞLİK
Ziyaretin son durağında heyet, Prizren Sinan Paşa Camii, Rahova Şehitliği ve Kosova Meydanı’nda anma ziyaretlerinde bulundu.
Evke, burada yaptığı konuşmada:
“Bu topraklar, bizim tarihimizin aynasıdır.
Ticarette, kültürde, değerlerde birlikte büyümeye devam edeceğiz.”
ifadelerini kullandı.
Kosova basını: “RUMELİSİAD ziyareti Kosova ekonomisine moral verdi”
Kosova medya organları ziyareti manşetlerine taşıdı:
- Gazeta Express: “Türk yatırımcılar Kosova’ya stratejik güven verdi!”
- Telegrafi: “Bursa’dan Kosova’ya kalkınma köprüsü uzanıyor.”
- Epoka e Re: “Kosova ekonomisi, Türk iş dünyasının desteğiyle büyüyecek.”
Kosova Ekonomi Odası yaptığı açıklamada, “RUMELİSİAD’ın Kosova ziyareti, üretim ve ihracat hedeflerimize moral ve yön kazandırdı,” ifadelerine yer verdi.
SONUÇ: KOSOVA, TÜRK İŞ DÜNYASININ BALKAN KAPISI
RUMELİSİAD’ın Kasım 2025 Kosova ziyareti, ekonomik diplomasinin sahadaki en güçlü örneklerinden biri olarak değerlendiriliyor.
Heyet, hem devlet kurumlarıyla hem de özel sektörle yürüttüğü görüşmelerle Türk sermayesinin Balkanlar’daki sürdürülebilir varlığını güçlendirdi.
Murat Evke’nin kapanış sözleri, ziyaretin özünü ortaya koydu:
“Rumeli’den gelen bir gelenekle Kosova’ya geldik; dostluğu yatırıma, kültürü kalkınmaya dönüştürmek istiyoruz.
Bu, sadece bugünün değil, yarının mirası olacaktır.”
| İmsak | 06:47 | ||
| Güneş | 08:18 | ||
| Öğle | 13:10 | ||
| İkindi | 15:31 | ||
| Akşam | 17:52 | ||
| Yatsı | 19:17 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Galatasaray | 13 | 32 |
| 2. Fenerbahçe | 13 | 31 |
| 3. Trabzonspor | 13 | 28 |
| 4. Samsunspor | 13 | 24 |
| 5. Göztepe | 13 | 23 |
| 6. Gaziantep FK | 13 | 22 |
| 7. Beşiktaş | 13 | 21 |
| 8. Alanyaspor | 13 | 15 |
| 9. Konyaspor | 13 | 15 |
| 10. Kocaelispor | 13 | 15 |
| 11. Çaykur Rizespor | 13 | 14 |
| 12. Antalyaspor | 13 | 14 |
| 13. Başakşehir FK | 13 | 13 |
| 14. Kasımpaşa | 13 | 13 |
| 15. Gençlerbirliği | 13 | 11 |
| 16. Eyüpspor | 13 | 9 |
| 17. Kayserispor | 13 | 9 |
| 18. Fatih Karagümrük | 13 | 8 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Pendikspor | 14 | 29 |
| 2. Esenler Erokspor | 14 | 28 |
| 3. Bodrum FK | 14 | 27 |
| 4. Amed SK | 14 | 26 |
| 5. Çorum FK | 14 | 25 |
| 6. Erzurumspor FK | 14 | 23 |
| 7. Bandırmaspor | 14 | 23 |
| 8. Iğdır FK | 14 | 22 |
| 9. Serik Belediyespor | 14 | 22 |
| 10. Van Spor FK | 14 | 21 |
| 11. Boluspor | 14 | 20 |
| 12. Keçiörengücü | 14 | 18 |
| 13. Sakaryaspor | 14 | 18 |
| 14. Sivasspor | 14 | 17 |
| 15. İstanbulspor | 14 | 15 |
| 16. Ümraniyespor | 14 | 14 |
| 17. Manisa FK | 14 | 13 |
| 18. Sarıyer | 14 | 11 |
| 19. Hatayspor | 14 | 4 |
| 20. Adana Demirspor | 14 | 1 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Arsenal | 12 | 29 |
| 2. Chelsea | 12 | 23 |
| 3. Manchester City | 12 | 22 |
| 4. Aston Villa | 12 | 21 |
| 5. Crystal Palace | 12 | 20 |
| 6. Brighton & Hove Albion | 12 | 19 |
| 7. Sunderland | 12 | 19 |
| 8. Bournemouth | 12 | 19 |
| 9. Tottenham | 12 | 18 |
| 10. Manchester United | 12 | 18 |
| 11. Everton | 12 | 18 |
| 12. Liverpool | 12 | 18 |
| 13. Brentford | 12 | 16 |
| 14. Newcastle United | 12 | 15 |
| 15. Fulham | 12 | 14 |
| 16. Nottingham Forest | 12 | 12 |
| 17. West Ham United | 12 | 11 |
| 18. Leeds United | 12 | 11 |
| 19. Burnley | 12 | 10 |
| 20. Wolverhampton | 12 | 2 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Real Madrid | 13 | 32 |
| 2. Barcelona | 13 | 31 |
| 3. Villarreal | 13 | 29 |
| 4. Atletico Madrid | 13 | 28 |
| 5. Real Betis | 13 | 21 |
| 6. Espanyol | 13 | 21 |
| 7. Getafe | 13 | 17 |
| 8. Athletic Bilbao | 13 | 17 |
| 9. Sevilla | 13 | 16 |
| 10. Real Sociedad | 13 | 16 |
| 11. Elche | 13 | 16 |
| 12. Celta Vigo | 13 | 16 |
| 13. Rayo Vallecano | 13 | 16 |
| 14. Deportivo Alaves | 13 | 15 |
| 15. Valencia | 13 | 13 |
| 16. Mallorca | 13 | 12 |
| 17. Osasuna | 13 | 11 |
| 18. Girona | 13 | 11 |
| 19. Levante | 13 | 9 |
| 20. Real Oviedo | 13 | 9 |
