banner40

banner6

banner44

banner14

“Safa ve Tanpınar edebiyatta felsefenin öncüleridir”

Bursa Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (BUSİAD)-Bursa Uludağ Üniversitesi Felsefe Bölümü ve Bursa Felsefe Kulübü paydaşlığında, bu yıl pandemi nedeniyle online gerçekleştirilen Açık Kapı Toplantıları Felsefe Söyleşileri’nin beşinci konuğu Galatasaray Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi Prof.Dr. Nami Başer, “Türk Edebiyatında Felsefe İzleri” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.

KÜLTÜR - SANAT 26.02.2021, 17:58
“Safa ve Tanpınar edebiyatta felsefenin öncüleridir”
banner26

Türkiye’de öteden beri edebiyatçıların felsefeye ilgisinin olduğunu ifade eden Prof. Dr. Nami Başer, Peyami Safa ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ise felsefe bölümlerinde okutulacak nitelikte eserler verdiklerini söyledi.

Cumhuriyet öncesi dönemde de Ahmet Mithat gibi isimlerin yer aldığını söyleyen Prof. Dr. Başer, “Zola’yı Hugo’yu, Jules Verne’i örnek alarak eserler yazmıştır. Kendisi İstanbul Üniversitesi’nde felsefe hocasıyken” diye konuştu. Prof. Dr. Başer şöyle devam etti:

“Cumhuriyein kurucusu Atatürk de, Jean-Jacques Rousseau hayranıdır. 18. yy. Aydınlanmacılığı, cumhuriyetimizin temellerini oluşturmuştur. Cumhuriyetin ilk dönem yazarlarını örnek alırsak, Reşat Nuri Güntekin ‘ben Yunan tragedyalarını örnek alıyorum’ demiştir. Peyami Sefa ile Ahmet Hamdi Tanpınar ise felsefe bölümlerinde okutulacak eserler vermiştirler. Bazı felsefi akımların etkilerinin olduğu yazarlar ve eserleri vardır. Örneğin Nazım Hikmet diyalektiği yerleştirmeye çalışır eserlerine. Yahya Kemal, Fransız sembolizmini örnek almıştır. Ama Tanpınar ve Safa’nın gerek kahramanlarında gerekse dili kullanışlarında felsefi romanlar yazmışlardır. Kahramanlarda tereddüt vardır. Doğulu mu? Batılı mıyız? Ölüm mü? Yaşam mı? Ebedi yaşam mı? Anlık yaşam mı?”

Felsefe metinleri ile edebiyat metinleri arasındaki farka da değinen Prof. Dr. Başer, “Edebi metinlerde metafor kullanılır. Felsefi metinlerde ise kavramlar kullanılır” dedi. Prof. Dr. Başer, Marcel Proust’un Kayıp Zamanın İzinde eserinin kavramlar yerine metaforlar kullanılan felsefik bir eser olduğunu söyledi. “Kafka’nın Dava’sı ve James Joyce’un Finnegans Wake’i de bunlara örnek verilebilir” diyen Başer, “Tanpınar, üçünün karışımıdır. Tanpınar’ın Bursa’da Zaman şiiri de önemlidir. ‘Ne içindeyim zamanın ne de büsbütün dışında’ diyerek gösterir” şeklinde konuştu.

Türk edebiyatında 20. yy’dan itibaren felsefik metinler görüldüğünü kaydeden Prof. Dr. Başer, şöyle devam etti:

“Eskiden de merak vardı ama, metinlere yansıması Cumhuriyet dönemini bulmuş. Felsefenin şiire yansıması ise, Cumhuriyet’ten sonra en büyük akım ikinci yeni oldu. Edip Cansever, Ece Ayhan Cemal Süreya ve Ülkü Tamer gibi isimlerle çıktı. Edip Cansever’in Yengeç Şiiri, ‘Belirsiz Olan Ne?’ diye başlar. Onları okurken, Yunan filozofların duruşunu hatırlayabiliyorum. Türk şiiri ikinci yeni ile şiirseli felsefi içerikle birlikte arama oldu. Bu hala da devam ediyor.

18. yy aydınlanmacıları aynı zamanda roman da yazmıştır. Nazım Hikmet de öyledir. 22 tane oyun yazmıştır. Roman, şiir de yazmıştır. İnsanı kucaklamak olarak alırsak bunu. Nazım’ı da buna örnek verebiliriz.”

Başer’in konuşmasının ardından katılımcıların sorularıyla online toplantı sona erdi.

banner9
Yorumlar (0)
banner23
12
kapalı
banner5
banner36
Namaz Vakti 19 Mart 2024
İmsak 05:39
Güneş 07:03
Öğle 13:17
İkindi 16:40
Akşam 19:20
Yatsı 20:39
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13